در دامپروري فاكتورهاي مهمي وجود دارد كه بر رشد بره نر و بره ماده تاثيرگذار مي باشد. نژاد گوسفند و ژنتيك از جمله اين موارد به شمار مي رود. در حقيقت جدا از جنسيت بره عواملي مانند داروهاي تقويتي، تغذيه بره از علوفه هاي تازه و مرغوب و شرايط و محيط مناسب مي توانند در رشد بره هاي نر و ماده تاثيرات بسزايي را داشته باشند.

ميزان رشد بره گوسفند

 

مطلبي كه در تمامي مقالات بيان شده است، حاكي از اين موضوع هستند كه رشد كردن بره نر به طور چشمگيري بيشتر از رشد بره ماده مي باشد. البته پيش آمدن چنين وضعيتي دلايل علمي دارد اما به ظاهر كاملا پيداست كه در شرايطي يكسان رشد كردن بره هاي نر مي تواند بيشتر از رشد بره هاي ماده باشد. اساسا هورمون هايي كه در بدن بره ماده و بره نر وجود دارد باعث رشد جثه آنها مي شود اما از آنجايي كه ترشح اين نوع هورمون ها در بدن بره ماده زودتر از بره نر متوقف مي شود. لذا اين كمبود هورمون، آشكارا در رشد بره ماده قابل ديدن مي باشد.

 

متوقف شدن رشد بره ماده

 

عموما بره هاي ماده هنگام رسيدن به بلوغ رشد آنها متوقف شده و آماده باروري مي شوند كه اين مي تواند جزء مزيت هاي مهم يك بره ماده به شمار آيد. اما در هنگامي كه بره هاي نر و ماده به قصد فروش و درآمدزايي مورد پرورش قرار مي گيرند بايد گفت بدون شك پرورش بره هاي نر مي تواند سودآور تر باشد زيرا جثه بزرگتري داشته و وزن سنگين تري را شامل هستند. البته بره ماده ضمن داشتن وزن كم و ثابت خود براي دامپرور مي تواند فوايدي نظير بره زايي و فرآورده هاي لبني را داشته باشد. در بيشتر مواقع دامپروران براي چاق كردن بره هاي ماده و بره هاي نر سعي مي كنند بره ها را جدا از گوسفندان نر و ماده نگه داشته تا مبادا بره اي بارور شود. سپس در مكاني مناسب آنها را به صورت دستي تغذيه كرده و اجازه رفتن به چرا را به آنها نمي دهند. زيرا گشتن در چراگاه و پيدا نمودن علوفه مورد نياز خود مي تواند سبب كاهش وزن بره شود. در شرايطي داروهاي تقويتي مي توانند تاثيرات چشمگيري را در رشد كردن بره ها داشته باشند.

تاثير تغذيه و نژاد بره در ميزان رشد

 

تمامي دامپروران مي دانند كه قوچ ها هميشه از ميش ها جثه بزرگتري دارند. اما بسته به نژاد گوسفند هر يك از قوچ ها هم در يك وزن نسبي قرار دارند. به فرض مثال نژاد مهرباني گوسفندان از جمله نژادهاي گوشتي است كه قوچ هاي اين نژاد بيشترين وزن را به خود اختصاص داده اند. اما نژاد قره گل گوسفندان جزء گوسفندان پشمي هستند كه قوچ هاي اين نژاد بيشتر توليد كننده پشم هستند تا گوشت. از اين رو نژاد در ميزان رشد بره بسيار حائز اهميت مي باشد. همانطور كه ذكر شد عوامل ديگري نظير نگهداري و تغذيه در رشد بره ماده و بره نر تاثيرات مهمي دارد. پس نوع تغذيه دام و محيطي كه دام در آن چرا مي كند در وزن گيري بره موثر است و باعث مي شود تا يك نژاد از گوسفند در شرايط متفاوت رشد مختلفي داشته باشند.

تاثير اخته كردن در ميزان رشد گوسفند

 

يكي از عواملي كه سبب شده تا گوسفند از هر نژادي كه باشد وزن گرفته و جثه بزرگتري را به خود بگيرد، اخته كردن آنها مي باشد. در اين روش كه تنها در مورد قوچ ها اجرا مي شود، بره نر يا همان گوسفند نر از جفت گيري آن به وسيله اخته كردن جلوگيري شده تا تمام انرژي گوسفند صرف خوردن و وزن گيري شود. البته در روش ديگري دامپروران مانع از شير دهي گوسفند ماده به بره هاي خود شده و اجازه نمي دهند تا باروري مجددي داشته باشد كه در اين حالت گوسفند ماده به دنبال وزن گيري تمام روز را به خوردن علوفه مي پردازد كه اينحالت تاثير مستقيم در وزن گيري خواهد داشت.

 

 

امتیاز:

بازدید:

تاثير رژيم غذايي بر رشد طيور را نمي توان ناديده گرفت و رژيم غذايي در صورتي كه به درستي رعايت شود علاوه بر اينكه سبب جلوگيري از بيمار شدن طيور مي شود، خواهد توانست رشد آن را سريع تر نمايد و به همين دليل قبل از پرورش طيور حتما بايد يك برنامه غذايي مفيد براي آنها تعيين كرده و سپس اقدام به پرورش و نگهداري آن نماييد. در ادامه توضيحات كامل تري از اين قبيل ارائه نموده ايم:

 

تاثير رژيم غذايي بر رشد طيور

 

بي شك هر فردي كه اقدام به نگهداري طيور مي كند اين خواسته را از آنها دارد كه هرچه سريعتر طيور نگهداري شده توسط وي بزرگ شده و قابل استفاده شوند و به همين دليل بايد تاثير رژيم غذايي بر رشد طيور را جدي بگيريم چرا كه بي شك تنها عاملي كه سبب رشد طيور خواهد شد تغذيه مناسب مي باشد و به همين دليل بايد با تاثير رژيم غذايي بر رشد طيور آشنايي داشته باشيد تا بتوانيد بهترين تغذيه را براي طيور خود انتخاب نماييد. توجه داشته باشيد كه طيور مي توانند از مواد غذايي مختلفي تغذيه نمايند و شما بايد از ميان اين مواد غذايي بهترين و مقوي ترين مورد را انتخاب نماييد.

طيور نيز مانند انسان نياز به خورد و خوراك دارند و نوع خورد و خوراك نيز مي تواند بر رفتار حيوان تاثير داشته باشد و به همين دليل مي توانيد با انتخاب كردن غذاهاي مقوي و مفيد براي طيور، رشد و نمو آنها را سرعت بخشيد. بي شك زياد خوردن دليلي بر رشد سريع نخواهد بود بلكه بايد غذاهايي بجا و مقوي توسط طيور مصرف شوند تا بتوانيد نتيجه اي خوب از آن شاهد باشيد.

تاثير رژيم غذايي بر رشد طيور و بيماري ها

 

يكي از مواردي كه حتما بايد به آن توجه داشته باشيد انجام دادن كار هايي است كه مانع از بيمار شدن طيور مي شود چرا كه بسيار ساده مي توانيد طيور خود را بيمار نماييد. دادن غذاهاي تازه مي تواند راهي براي فرار كردن از بيماري طيور باشد و به همين دليل بهتر است تمامي مواد غذايي طيور را تازه خريداري نماييد. لازم به ذكر است كه خوردن سبزيجات براي طيور بسيار مفيد مي باشد چرا كه هم به عنوان يك غذاي مقوي بوده و هم بدن آن را تميز تر خواهد كرد. كاهش خطر ابتلا به انواع بيماري ها از ديگر مزيت هايي است كه خوردن سبزيجات براي طيور خواهد داشت.

بي شك يك پرنده و يا مرغي كه بيمار شده باشد سرعت رشد آن كاهش پيدا خواهد كرد و در قبال رشد كردن پس رفت نيز خواهد داشت و به همين دليل اصلي ترين عامل در رشد سريع طيور جلوگيري از بيمار شدن آن مي باشد كه مي تواند با راه هاي مختلفي باشد. كنترل خورد و خوراك طيور مي تواند يكي از مهمترين عواملي باشد كه با كنترل كردن آن خواهيد توانست خطر ابتلا به بيماري ها را به حداقل برسانيد.

 

رژيم غذايي براي جوجه ها

 

توجه داشته باشيد كه تاثير رژيم غذايي بر رشد طيور در سنيني كوچك بسيار بالا خواهد بود و بي شك رشد يكنواخت جوجه هاست كه عمر حيوانات را تعيين خواهد كرد و به همين دليل ابتدا بايد به تمامي جوجه ها يك غذاي يكسان داده شود و اين مرحله مي تواند از 2 تا 3 ماه به طول انجامد. توجه داشته باشيد كه در اين دوره بهتر است از غذاهاي سبك و مقوي استفاده شود تا جوجه بتواند با خوردن غذاي كم بيشترين انرژي را دريافت نمايد و با اين كار مي توانيد تاثير رژيم غذايي بر رشد طيور را به عينه مشاهده نماييد.

تاثير رژيم غذايي بر عمر طيور

 

تاثير رژيم غذايي بر رشد طيور مي تواند بر عمر طيور نيز تاثير داشته باشد چرا كه بي شك در صورت تغذيه مناسب طيور مي توانيد آن را به مدت طولاني تري زنده نگه داريد و در صورت گذراندن بعضي سنين، امكان مردن طيور به سختي امكان پذير خواهد بود و به همين دليل در تمام سنين بايد به خورد و خوراك طيور دقت داشته باشيد تا هيچ گونه خطري آن را تهديد نكند.

 

امتیاز:

بازدید:

 

وزن آشكارترين و مهمترين عامل در انتخاب و توليد و همچنين عملكرد حيوانات است. وزن ماهيت دام را نشان مي دهند و به طور مداوم با تغذيه، آب دادن، ريزش، ادرار كردن، تنفس و غيره تغيير مي كند.

عوامل مهم بودن وزن در حيوانات 

وزن در ارزيابي كارايي توليد مثل و عملكرد رشد در حيوانات بسيار مؤثر است. مي توان از آن براي تعيين وضعيت سلامتي حيوان هنگام اندازه گيري با توجه به سن آن استفاده كرد. به عنوان مثال: كاهش وزن حيوان نشانه اي از سلامتي نامناسب است و برعكس، بدست آوردن آن نشان مي دهد كه حيوان از سلامتي خوبي برخوردار است.

علاوه بر اين، از وزن نيز مي توان در اندازه گيري دوز صحيح داروي درماني براي معالجه بيماري هاي حيوانات، براي جلوگيري از خطر كمبود مصرف يا مصرف بيش از حد استفاده كرد.

از وزن مي توان براي تعيين مقدار صحيح خوراكي كه يك حيوان مي تواند براي جلوگيري از كمبود غذاي تغذيه اي يا پرخوري استفاده كرد. همچنين به شما امكان مي دهد مقادير احتمالي حيوان زنده را نسبت به قيمت بازار تعيين كنيد.

وزن گيري همچنين در تعيين زمان شير گرفتن از حيوان كمك مي كند. همچنين براي پيش بيني رشد گوساله ها با تجزيه و تحليل داده هاي ضبط شده و مطالعه نمودار عملكرد مي توان آن را بررسي نمود.

همچنين بيان مي كند كه وزن حيوانات بسيار مهم است زيرا در تصميم گيري براي پرورش، تغذيه و ارائه خدمات دامپزشكي تحت شرايط كشاورزان كمك مي كند.

 

روش هاي مختلفي براي اندازه گيري وزن بدن دام 

 

متداول ترين روش هاي اندازه گيري وزن بدن عبارتند از:

مقياس الكترونيكي

استفاده از باند وزن

قد، عرض و ضربان قلب

1. مقياس الكترونيكي

 

مقياس هاي الكترونيكي رايج ترين روش براي تعيين وزن حيوان است كه در سراسر جهان بر روي حيوانات و گونه هاي مختلف مورد استفاده قرار گرفته است. با اين حال، مناطق روستايي بيشتر در معرض افرادي است كه درآمد كم دارند و هزينه مقياس ها زياد است. از اين رو، بيشتر كشاورزان براي استفاده از مقياس الكترونيكي زيرساخت هايي از قبيل برق ندارند.

 

2. باند وزن

 

يك روش جايگزين وجود دارد كه مي تواند از باند وزن استفاده كند (ابزاري كه براي برآورد وزن زنده حيوانات استفاده مي شود). اين نوار، كمربند است كه در اطراف قسمت هاي بدن حيوان قرار مي گيرد كه طول (سانتي متر) را به كيلوگرم (كيلوگرم) اندازه گيري و تبديل مي كند. از نوارهاي وزني بر روي گونه هاي مختلف جانوري استفاده شده است: گوسفند، بز، گوشت گاو و گاوهاي شيري.

3. قد، عرض و تيرچه قلب

 

قد، عرض و ضربان قلب اغلب براي پيش بيني وزن زنده در گاوها استفاده مي شود. نوار قلاب قلب به توانمندسازي دانشمندان درمورد ارزش حيوانات خود كمك مي كند تا تجارت، وضعيت اقتصادي آن ها و بهبود دام را بهبود بخشد. علاوه بر اين، كشاورزان با دانش بهتر در مورد وزن حيوانات خود مي توانند شيوه هاي مديريتي خود را بهبود بخشند كه به نوبه خود مي تواند باعث رفاه و توليد گاو شود.

براساس گزارش ها بهترين روش براي اندازه گيري وزن حيوانات بدون مقياس، كمك به وزن بدن بر روي برخي از خصوصيات بدن است كه مي توان به آساني اندازه گيري كرد. در پيش بيني تركيب لاشه در بزها از وزن بدن و اندازه گيري هاي خطي مانند ضربان قلب، طول بدن و قد در هوا استفاده مي شود.

براي جلوگيري از اتلاف پول ، به ويژه براي كشاورزان تجاري، وزن براي همه كشاورزان بسيار مهم است. استفاده از اندازه گيري بدن به خصوص براي آن دسته از كشاورزان كه به سرمايه كم، با كمي آموزش و نظارت حداقل دسترسي دارند، عملي، سريعتر، آسانتر و ارزانتر است.

 

 

براي اطلاع بيشتر در مورد تغذيه دام و مي توانيد به لينك هاي زير مراجعه نماييد.

امتیاز:

بازدید:

عوامل ضد تغذيه اي (ANFs)، همچنين به عنوان مواد مغذي، مواد ثانويه يا متابوليت هاي ثانويه گياه شناخته مي شوند، تركيباتي هستند كه ممكن است توسط خودشان يا از طريق محصولات متابوليكي مورد استفاده قرار گيرند. در صورت استفاده، اين خوراك مي تواند بر سلامتي و توليد حيوانات تأثير مي گذارند.عوامل ضد تغذيه اي ممكن است اثرات سوء متعددي داشته باشد: كاهش مواد مغذي، هضم پذيري، جذب مواد مغذي و غيره. سطح پايين عوامل ضد تغذيه اي در هر نوع خوراك دام توصيه مي شود و مقادير بالاي اين عوامل ممنوع است.

 

مشكلات شناسايي شده

 

اصلي ترين چالش ها در توليد حيوانات به ويژه براي نشخواركنندگان: كاهش هزينه هاي خوراك، بهبود كيفيت محصولات و افزايش توليد است. براي دستيابي به اين هدف، كشاورزان ترغيب مي شوند از استفاده از خوراك غير متعارف سوء استفاده كنند، شاخ و برگ و بوته ها را مرور كنند. با اين حال، مشكل تغذيه چنين مواد اين واقعيت است كه آنها حاوي عوامل ضد تغذيه اي مختلف با غلظت هاي مختلف هستند كه باعث ايجاد اثرات مضر براي حيوانات مي شود.

چرا مواد خوراكي گياهان حاوي عوامل ضد تغذيه اي هستند؟

 

عوامل ضد تغذيه اي به عنوان مكانيسم دفاعي در گياهان عمل مي كند. گياهان همچنين از عوامل ضد تغذيه اي گياه براي تعامل گياه با گياهان، براي نبرد با دشمنان خود و تعامل با محيط بيروني توليد و استفاده مي كنند. گياهان به عنوان سموم دفع آفات از مواد مغذي استفاده مي كنند و از خود در برابر باكتري ها، پرندگان و ساير حشرات محافظت مي كنند. فقط براي استناد به برخي از مثالها: طعم تلخ، رنگهاي غير جذاب، سمي، بوي بد و سركوب كننده هاي ايمني مي توان اشاره كرد.

اثرات مضر و سودمند آنتي مغذي ها

 

عوامل ضد تغذيه اي مي توانند اثرات غيرقابل پيش بيني بر روي حيوانات داشته باشند. چنين تأثيراتي مي تواند مثبت باشد:

بار انگل را كاهش دهيد

 

كاهش پروتئين در شكمبه

 

انتشار متان را كاهش دهيد

 

نفخ در حيوانات را كاهش دهيد

 

يا منفي:

كاهش خوراك

 

تبديل خوراك پايين

 

به پروتئين و ساير مواد مغذي مهم مورد نياز حيوانات موجود در خوراك متصل مي شوند

همچنين ممكن است در برخي موارد باعث مرگ شود.

 

بسته به ميزان غلظت مواد مغذي موجود در يك خوراك خاص. آنها در استفاده از مواد مغذي رژيم غذايي به روش هاي مختلف دخالت مي كنند، از جمله:

تركيب آن ها، هضم مواد مغذي را كاهش مي دهد.

 

به دستگاه گوارش حيوان آسيب مي رساند.

 

بازده هضم را كاهش دهد

 

مي تواند باعث رشد در حيوانات و راندمان خوراك شود.

 

سلامت و عملكرد حيوانات را تحت تأثير قرار دهيد.

شايع ترين عوامل ضد تغذيه اي در مواد غذايي گياهي است

 

فاكتورهاي ضد تغذيه كننده مخرب زير كه اغلب از طريق تجزيه آزمايشگاهي در مورد خوراك دام و علوفه مورد استفاده در تغذيه دام مورد آزمايش قرار مي گيرند. با اين حال ، اين ليست بسته به علاقه فرد ممكن است بي پايان باشد زيرا در بسياري از كشورها ايمني خوراك مورد نظر است.

 

عوامل ضد تغذيه اي رايج در خوراك دام و علوفه ها 

 

اين مواد عبارتند از:

ساپونين ها

 

تانن ها

 

مهار كننده هاي پروتئين

 

آلكالوئيدها

 

اسيدهاي آمينه غير پروتئين (ميموزين)

 

لكتين ها (فيتوهاماگلوتينين)

 

مهار كننده هاي تريپسين

اسيد فيتيك

 

اگزالات

 

مهار كننده هاي آميلاز

 

گليكوزيدهاي سيانوژنيك

 

آفلاتوكسين ها و گوسيپول.

 

روش هاي مقابله و كاهش عوامل ضد تغذيه اي در خوراك دام

 

استفاده از تكنيك هاي مناسب يا فرآيندهاي مؤثر يا تركيبي از تكنيك ها مي تواند به كاهش يا از بين بردن اثرات جانبي عوامل ضد تغذيه اي كمك كند. تكنيك هاي معمول و ارزان با هدف خنثي سازي يا كاهش عوامل ضد تغذيه اي موجود در مواد غذايي عبارتند از:

استفاده از پلي اتيل گليكول (PEG)، خشك كردن مواد خوراكي، استفاده از خاكستر چوب، روش تخمير حالت جامد و استفاده از ذغال فعال (Biochar)، و غيره اما هر تكنيك عواقب يا پيامدهاي خاص خود را از قبيل هزينه، نيروي كار و اثرات آن بر مواد مغذي مهم موجود در خوراك مورد نياز حيوانات در خوراك را دارد.

درك بهتر و مديريت بهتر عوامل ضد تغذيه اي لازم است تا كشاورزان بتوانند ضمن افزايش فوايد آن ها و در نتيجه امكان استفاده از مخازن وسيع از خوراك دام، از تكنيك هاي مناسب تري براي كاهش اثرات مضر عناصر مغذي استفاده كنند.

 

 

 

براي اطلاعات بيشتر مي توانيد به صفحات زير مراجعه نماييد : 

امتیاز:

بازدید: